ارتروز در واقع معادل واژه ساییدگی و به معنای بروز تغییرات دژنراتیو یا تخریبی در مفاصل مختلف بدن میباشد.
ارتروز بخشی از روند طبیعی پیر شدن در هر انسانیست و از اغاز سنین جوانی شروع میشود .اما گاهی به دلایل مختلف مانند فشار بیش از حد به مفصل مورد نظردر گذر زمان، اسیب مستقیم به بافت مفصلی در اثر تروما، ضعف عضلات اطراف مفصل، ناهنجاریهای اسکلتی مادرزادی مانند پای پرانتزی ، نا برابر بودن طول اندامها یا ... این روند طبیعی چهره ای پاتولوژیک به خود گرفته و توام با بروز درد و اختلال در کارکرد روزانه فرد میشود. شایعترین مفاصل در معرض ارتروز شامل: زانو- شانه- ستون فقرات میباشند.
با توجه به توضیحات بالا درمان ارتروز چند بعدیست و تنها با استفاده از دارو نمیتوان این بیماری را کنترل نمود.
درمان :
1.قدم اول در درمان اصلاح شیوه زندگی و پرهیز از انجام فعالیت های منجر به فشار بر مفصل اسیب دیده است. برای مثال در ارتروز زانو پرهیز از پیاده روی های طولانی، بالاو پایین رفتن از پله، نشستن روی زمین و کاهش وزن و ...
2.تقویت عضلات اطراف مفصل اسیب دیده قدم بعدی در مان میباشد. البته ورزش های مورد استفاده باید کنترل شده وزیر نظر پزشک بر اساس اصول علمی باشند تا اسیب دوچندان به بافت اسیب دیده وارد نشود .
3.فیزیوتراپی نیز میتواند بخشی از روند درمانی باشد.
4.بخشی از درمان ممکن است بکار گرفتن ارتوز های خاص برای مثال در زانو استفاده از زانوبند های ویژه یا ساخت کفی های متناسب با پای هر فرد جهت تنظیم توزیع فشار بر مفصل زانو و کاستن از فشار وارده بر بخش اسیب دیده میباشد.
5.استفاده از داروهای مختلف مانند انواع داروهای ضد التهاب نیز میتواند بخشی از روند درمان وکنترل درد باشند.
یکی از روشهای نوین کنترل و درمان ساییدگی استفاده از گاز اوزون ( ozone therapy) میباشد . به این ترتیب که این گاز با ترکیب خاصی با اکسیژن در درون و اطراف مفصل اسیب دیده و طی چند جلسه تزریق میگردد و اثرات رژنراتیو و ضد درد ان بتدریج در طی جلسات درمان ظاهر میگردد .
6. در نهایت در موارد بسیار پیشرفته ارتروز که به هیچ یک از مجموعه درمانهای مذکور پاسخ نمیدهند ، گزینه جراحی و تعویض مفصل میتواند یکی از درمانها باشد.
در کسانی که از نظر شدت ساییدگی نامزد عمل جراحی هستند ولی شرایط جسمی اجازه چنین عمل سنگینی را به انها نمیدهد میتوان از (RF Nerve ablation) یا امواج رادیو فرکوئنسی جهت تعدیل انتقال پیام درد از مفصل اسیب دیده استفاده کرد. البته این بخش از درمان نیازمند امکانات ویژه و در مراکز مخصوص و زیر گاید فلوروسکوپ انجام میشود.
در حال حاضر امکانات و شرایط انجام این عمل فراهم میباشد
نویسنده: دکتر حسین ارجمند